رييس مرکز توسعه مديريت و منابع انساني سازمان مديريت بحران کشور نقش و کارکردهاي اين سازمان در حوادث طبيعي را تشريح کرد.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني سازمان مديريت بحران کشور؛ کريم مهرشاد رييس مرکز توسعه مديريت و منابع انساني سازمان با خبرنگار روزنامه "رويش ملت" گفتگو کرد.
متن کامل اين مصاحبه عيناً ادر ادامه آمده است:
درخصوص ضرورت تشکيل سازمان مديريت بحران توضيحاتي را بفرماييد؟
بسم ا... الرحمن الرحيم: ضمن تشکر از فرصتي که در اختيار بنده قرار داديد تا بتوانيم از طريق اين جريده محترم در خصوص موضوع بحران با مردم عزيز سخني از باب ارادت و وظيفه مطرح نمايم.
اما درخصوص سوال جنابعالي بايد عرض کنم، سازمان مديريت بحران کشور در سال "87" با توجه به تاکيد مقام معظم رهبري(زيد عزه) که در بند "3" ابلاغ سياستهاي کلي پيشگيري و کاهش خطرات ناشي از سوانح طبيعي و حوادث غيرمترقبه که فرمودند: "ايجاد مديريت واحد با تعيين رييس جمهور براي آمادگي دايمي و اقدام موثر و فرماندهي در دوره بحران " تشکيل گرديد که هدف اصلي اين سازمان از متن سياست هاي ابلاغي تبديل به قانون گرديد تا در چهار مرحله "پيشگيري"، "آمادگي"، "مقابله" و "بازسازي و بازتواني" مورد مداقه قرارگيرد.
در طول اين سالها، سازمان مديريت بحران در خصوص چهار وظيفه اصلي اقداماتي را متناسب با امکانات و اعتبارات به انجام رسانده است.
در سياستهاي کلي ابلاغي، افزايش و گسترش آموزش و آگاهي و فرهنگ ايمني و آماده سازي مسيولان، گسترش و تقويت مطالعات علمي و پژوهشي، گسترش نظامات موثر جبران خسارات، پيشگيري و کاهش خطرپذيري، شناسايي پديده هاي جوي و اقليمي، تنظيم برنامه هاي توسعه ملي و کاهش آسيب پذيري وضعيت موجود کشور در برابر زلزله با محوريت حفظ جان انسانها مورد توجه قرار گرفته است و طبيعتا اجراي اين سياست ها يک عزم ملي را مي طلبد.
معمولا به چه رخدادهايي در وظايف سازمان شما بحران گفته مي شود؟
براساس تعريفي که در قانون ذکر شده است: رخدادها و عملکردهاي طبيعي و انساني که به طور ناگهاني يا غير قابل کنترل به وجود مي آيد و موجب مشقت و سختي به يک مجموعه يا جامعه انساني مي گردد و برطرف کردن آن نياز به اقدامات اضطراري، فوري و فوق العاده دارد بحران گفته مي شود.البته مواردي که در حيطه حوزه هاي اجتماعي و امنيتي رخ مي دهد مشمول اين تعريف نمي گردد.
سيل، زلزله، طوفان، آتش سوزي و ... از مصاديق بحران هاي طبيعي هستند.
ساختار سازماني در مواقع بحران چگونه است؟
چنانچه بحراني در کشور حادث شود با توجه به گستردگي آن بايد ساختارهاي متناسب با آن تشکيل شود، معمولا سطح بندي حوادث در سطح ملي، استاني و شهرستاني تقسيم بندي مي گردد. ولي در کل شوراي عالي مديريت بحران به رياست رييس جمهور محترم و قايم مقام ايشان وزير محترم کشور و دبير آن رييس سازمان مديريت بحران کشور فرماندهي عمليات بحران را بعهده دارند، اعضا اين شورا متشکل از سيزده وزير، رييس ستاد کل نيروهاي مسلح، فرماندهان ارشد ارتش، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، بسيج مستضعفين، نيروي انتظامي و يکي از نواب رييس مجلس شوراي اسلامي، معاون اول قوه قضاييه و روساي سازمان مديريت و برنامه ريزي کشور جمعيت هلال احمر، صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، کميته امداد حضرت امام، بنياد مسکن انقلاب اسلامي و سازمان هواشناسي و شهرداران کشور و شهردار تهران مي باشد.
اين شورا به منظور ايجاد مديريت يکپارچه در امر سياستگذاري، برنامه ريزي، ايجاد هماهنگي و انسجام در زمينه هاي اجرايي و پژوهشي، اطلاع رساني متمرکز و نظارت بر مراحل مختلف بحران و ساماندهي و بازسازي مناطق آسيب ديده و استفاده از همه امکانات و لوازم مورد نياز وزارتخانه ها، موسسات و شرکت هاي عمومي و دولتي و ... تشکيل مي گردد.
همانگونه که از ساختار و افراد تشکيل دهنده شورا مشخص مي شود جايگاه آن بسيار حايز اهميت است و توجه به وظايف آن مربوط به قبل از بروز حادثه، حين حادثه و بعد از حادثه مي باشد.
متناسب با رخدادهاي طبيعي و سطح آن نيز شوراي مديريت بحران استان به رياست استانداران محترم و در شهرستانها به رياست فرمانداران محترم با اعضاي متناظر شوراي عالي تشکيل مي گردد.
وزارتخانه ها، سازمان ها و موسسات نهادها در اين شورا چه نقشي را ايفاء مي نمايند؟
در زير مجموعه شوراي عالي مديريت بحران کشور، شوراي هماهنگي مديريت بحران به رياست سازمان مديريت بحران کشور و با عضويت نمايندگان تام الاختيار در سطح معاونت دستگاهها و نهادهاي ذيربط به منظور هماهنگي فعاليتهاي مربوط به مراحل چهارگانه مديريت بحران تشگيل مي شود که در سازمان تحت عنوان کارگروه هاي چهارده گانه از آنان نام مي بريم. اين کارگروه ها که مسيوليت هرکدام آن متناسب با نيازها به عهده يکي از معاونين وزراء مي باشد، بصورت منظم جلساتي را برگزار مي کنند و نسبت به پيشگيري، آمادگي، مقابله و بازسازي و بازتواني طرح ها و برنامه هاي خود را جهت ارايه به شوراي عالي طرح مي نمايند.
پس نقش آنان در رابطه با وظايف اصلي وزارتخانه و سازمان مربوطه تعيين مي گردد و نقش سازمان مديريت بحران کشور ستادي و فرماندهي مي باشد.
با توجه به تعريفي که از بحران وجود دارد نقش پيشگيري در حوادث به چه ميزان تاثيرگذار است؟
چنانچه به موضوع پيشگيري در حوادث توجه شود به يقين مخاطرات ناشي از حوادث به حداقل خواهدرسيد.تقويت زيرساخت ها، آموزش هاي همگاني، بالا بردن سطح آمادگي، تجهيز تاسيسات مورد نياز هشدار سريع بطور معجزه آسايي مي تواند نسبت به کاهش خسارات انساني و غيرانساني کمک نمايد.
براي مثال چنانچه سيستمهاي هواشناسي مجهز به نرم افزارهاي موجود مي باشد(که خوشبختانه مي باشد) که بتواند حوادثي را پيش بيني کند حادثه در شرف وقوع سيل اطلاع داده مي شود بلافاصله مسير آزادسازي خواهد شد، تاسيسات منقول در مسير انتقال داده مي شود. مسيرها بازگشايي و رودخانه ها لايروبي مي شود و تمهيدات لازم براي نجات انسانها و زيرساخت ها و اموال انديشيده مي شود و با مهندسي قبل از احداث، در سطح خصوصي و عمومي، بناها در مقابل انواع حوادث مقاوم سازي خواهند شد و بايک اقدام پيشگيرانه نسبت به اعلام آمادگي و مقابله به موقع کاهش مخاطرات و آسيب ها کمک جدي شده و نهايتا عمليات بازسازي و بازتواني که از منابع دولتي و مردم بايد تامين گردد صرفه جويي مناسبي بعمل خواهد آمد.
چه توصيه هايي را براي مردم و دستگاهها در خصوص بحران داريد؟
مردم عزيز بايد به موضوعات آموزشي در خصوص بحران هاي طبيعي توجه داشته باشند و در اين خصوص مطالبه جدي از مسيولين داشته باشند، به موضوع بيمه حوادث به عنوان يک سرمايه گذاري عنايت داشته باشند واقدامات پيشگيرانه را نيز سرلوحه اقدامات عمراني خود قرار دهند، به زيرساخت هاي متناسب براي مقابله اهميت دهند در همه طرح هايي که جنبه عمومي دارد، پيوست مهندسي بحران را لحاظ نمايند،به توصيه ها و هشدارها را توجه نمايند و در يک کلام "با توکل بر خدا زانوي اشترها را ببندند".
دستگاه هاي اجرايي نيز موضوع مديريت بحران را دغدغه خود بدانند و به عنوان يک وظيفه جانبي به آن نگاه نکنند، منتظر اقدامات حين و بعد از وقوع حادثه نباشند، اقدامات پيشگيرانه را سرلوحه وظايف خود قرار دهند، در اجراي پروژه هايي که جنبه عمومي دارد به صورت متعهدانه به مقاومت پروژه در مقابل انواع حوادث نظر داشته باشند، جلسات شوراي هماهنگي و همچنين فعاليتهاي کارگروه ها را با اقدامات کارشناسانه دنبال نمايند و دستگاههاي آموزشي در همه مقاطع در عنوان هاي درسي خود متناسب با مخاطرات طبيعي کشور آموزش هاي لازم را براي دانش آموزان و دانشجويان پيش بيني نمايند، استاندارد هاي مختلف را مدنظر قرار دهند و بطور مداوم نسبت به ارتقاء شاخص ها اقدام نمايند و در برنامه هاي اجرايي خود نسبت به افزايش کارکرد وجدان عمومي در قبال حوادث کمک نمايند. توسعه فرهنگ بيمه در همه زمينه ها را همگاني نماييم.
و دريک کلام حوادث بدون خبر به وقوع مي پيوندند ولي با تدبير و ژرف انديشي مي توان اثرات مخرب آن را به حداقل رساند.
و اين سنت پيامبر اکرم (ص) را که حتي در محکم کاري قبر يک مسلمان و معماري محکم آن دقت لازم را داشتند و به امت خود فرمودند: محکم کاري و ظرافت را در همه امور مورد توجه قرار دهيد و من مسلماني را که نسبت به کار خود متعهد باشد را دوست دارم مدنظر قرار دهيم.