نظام مدیریت بحران در کانادا

کانادا از نظر وسعت دومین کشور بزرگ جهان است و به همین دلیل انتظار می رود طیف وسیعی از مخاطرات طبیعی را تجربه نماید. مخاطراتی مانند سیل، زلزله، خشکسالی طوفان، گردباد، سرمای شدید و طوفان یخ از مهمترین مخاطرات طبیعی می باشند که این کشور در معرض آن قرار دارد. بزرگترین بحرانهای مخاطرات طبیعی سالهای اخیر در این کشور مربوط به سیل سال 1997 در وینیپگ و طوفان یخ سال 1998 در استانهای کبک و اونتاریو می باشد. همچنین به دلیل اینکه کانادا جزء کشورهای بزرگ صنعتی است هر ساله سوانح صنعتی که پتانسیل وقوع بحران را دارند رخ می دهند. بزرگترین انفجار انسان ساز در سال 1918 در اثر برخورد دو کشتی که یکی حاوی مواد منفجره و تسلیخات بود در بندر هالیفاکس اتفاق افتاد که در اثر آن نزدیک به 2000 نفر کشته و بخش عمده ای از این شهر در آتش سوخت. همچنین نشت گاز کلر در سال 1979 که منجر به تخلیه اضطراری ساکنان شهر میسیساگا شد یکی از بزرگترین تخلیه دسته جمعی در این کشور است. همچنین بیماری های واگیردار به عنوان بزرگترین عامل مرگ و میر انسانی همواره موجبات نگرانی بوده اند و به علت ارتباط وسیع جمعیت این کشور با کشورهای مختلف جهان به دلیل مهاجر پذیری این موضوع اهمیت ویژه ای دارد. کانادا از جمله کشورهایی بود که در سال 2003 دچار بیماری ناشناخته سارس (SARS) شد.
نظام مدیریت بحران در کانادا مدیریت بحران را در سه سطح محلی، استانی و ملی تعریف کرده است. از اصول اصلی در نظام مدیریت بحران در کانادا این است که افراد و خانوارها خود مسئول ایمنی خود هستند. در صورتی که اتفاق پیش آمده بیشتر از توان مقابله افراد باشد شهرها مسئول مدیریت بحران رویداده هستند. اگر شهرها توان مدیریت بحران را نداشته باشند آنگاه استانها وارد عمل می شوند و اگر مدیریت بحران خارج از توان استانها نیز باشد آنگاه دولت ملی وارد عمل می شود. به همین دلیل مدیریت بحران و نهادهای مربوطه در هر سه سطح حضوری فعال دارند. در سطح ملی سازمانی ملی با نام سازمان امنیت عمومی و آمادگی اضطراری (Public Saferty Emergency Preparedness Canada) این مسئولیت را طبق قوانین مربوطه بر عهده دارد. طبق این قوانین این سازمان مسئولیت اداره بحرانهای سطح ملی و کمک به استانها و شهرها را دارد. این سازمان به تامین مالی پروژه های آمادگی در برابر بحرانها و همچنین کمک به آسیب دیدگان بحرانها زمانیکه دولتهای استانی و محلی نتوانند آنها را به دلیل بزرگ بودن ابعاد آنها انجام دهند را بر عهده دارد. این سازمان در استانهای مختلف دارای دفتر منطقه ای می باشد. بیشتر این اقدامات در چارچوب دو قانون ملی مهم به نام قانون بحرانها (Emergencies Act) و قانون آمادگی در برابر بحرانها (Emergency Preparedness Act) انجام می گیرند. اخیرا این قوانین در حال به روز شدن می باشند و دولت کانادا تصمیم گرفته است که نقش پیشگیری را در قوانین موجود بیشتر نماید.
استانهای کانادا نیز هر کدام دارای سازمان مدیریت بحران و قوانین مدیریت بحران مخصوص به خود می باشند. نام این سازمانها و قوانین نیز از استانی به استان دیگر متفاوت است. مظابق قوانین مدیریت بحران استانی کلیه شهرداری ها اعم از شهری و روستایی موظف به تهیه برنامه های مدیریت بحران هستند. آنها باید برنامه های تهیه شده را برای تصویب به سازمانهای مدیریت بحران استانی بفرستند. در قوانین مدیریت بحران استانی نحوه تهیه این برنامه ها تشریح شده است. همچنین این قوانین نحوه اعلام و اختیارات شهرها را در زمان اعلام وضعیت بحرانی بیان می کنند.
شهرها عمدتا دارای اداره مدیریت بحران هستند که یا بطور مستقل و یا در کنار سازمانهای ایمنی مانند آتش نشانی فعالیت می کنند. هر شهر دارای مدیر بحران بوده که مسولیت تهیه و اجرای برنامه های مدیریت بحران شهر می باشد.

با تشكر از دكتر علي عسگري