طی سالهای اخیر با توسعه علوم و فنون کامپیوتر و با اهمیت پیدا کردن مسایل و موضوعات مدیریت بحران شرکتهای تولید نرم افزار تلاشهای زیادی را برای تهیه و عرضه انواع مختلف نرم افزارهای عمومی و اختصاصی مدیریت بحران آغاز نموده اند.
نرم افزار E-Team
طی سالهای اخیر با توسعه علوم و فنون کامپیوتر و با اهمیت پیدا کردن مسایل و موضوعات مدیریت بحران شرکتهای تولید نرم افزار تلاشهای زیادی را برای تهیه و عرضه انواع مختلف نرم افزارهای عمومی و اختصاصی مدیریت بحران آغاز نموده اند. بطوری که هم اکنون تعداد زیادی از این نوع نرم افزارها به بازار عرضه شده و تعدادی از آنها مورد استقبال خوبی قرار گرفته اند. با آنکه این نرم افزارها غالبا به زبان انگلیسی بوده و در مواردی مبتنی بر سیستمهای مدیریت بحران موجود در کشورهای مبداء طراحی و ارایه شده اند ولی آشنایی با آنها می تواند برای علاقمندان فارسی زبان و کسانی که در صدد تولید نرم افزارهای مشابه به زبان فارسی هستند مفید باشد. در مجموعه مطالبی که تحت عنوان آشنایی با نرم افزارهای مدیریت بحران ارایه می شوند به ترتیب برخی از مهمترین این نرم افزارها را معرفی خواهیم کرد.
یکی از نرم افزارهایی که اکنون در بازار وجود دارد و کم و بیش مورد استقبال قرار گرفته است نرم افزار E-Team است که اولین نسخه آن در سال 1998 ارایه گردید. این نرم افزار اکنون توسط برخی سازمانهای دولتی، خصوصی و غیر دولتی در بخشهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این نرم افزار برای مدیریت بحرانها اعم از آنکه برنامه مدیریت بحران در مورد آنها وجود داشته باشد و یا وجود نداشته باشد قابل کاربرد است و به استفاده کنندگان از آن امکان می دهد که هنگام وقوع بحرانها آخرین اطلاعات مربوط به وضعیت بحرانی و نحوه مدیریت بحران را در اختیار داشته باشند.
این نرم افزار در مدیریت بحرانهای بزرگی مانند واقعه 11 سپتامبر در نیویورک، طوفانهای چارلی، ایوان و فرنسیس، سونامی در آسیا، خاموشی تابستان 2003، آتش سوزی جنگلها در آریزونای آمریکا، المپیک آتن و سایر رویدادهای بزرگ توسط سازمانهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته است.
ساختار نرم افزار E-Team بر مبنای فازهای چهار گانه مدیریت بحران است و امکان مدیریت و برنامه ریزی کلیه فازها را فراهم می نماید. قبل از وقوع بحرانها در تهیه برنامه های آمادگی و پیشگیری و تنظیم اطلاعات و همچنین تمرین و آزمایش برنامه های تهیه شده مورد استفاده قرار می گیرد و در هنگام وقوع بحرانها برای مقابله و مدیریت آنها از نظر آگاهی از شرایط موجود، دسترسی و جمع آوری اطلاعات کلیدی، ارزیابی خسارات و تلفات، شناسایی ظرفیتهای واکنش به بحران توسط سازمانهای مختلف، اطلاع رسانی و فراخوانی نیروهای انسانی مورد نیاز، نوع اقداماتی که باید انجام شوند و بالاخره شناسایی افراد و مسئولان ذیربط مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین کلیه فرایند بازسازی و بازگشت به حالت عادی مانند مدیریت ارزیابی و پرداخت خسارات و کمک به آسیب دیدگان، مدیریت افراد داوطلب و پی گیری کمکهای نقدی هدیه شده توسط مردم را در بر می گیرد.
نرم افزار E-Team قابلیتهای زیادی در زمینه تهیه، پردازش و توزیع اطلاعات در بین کلیه افراد درگیر در مدیریت بحران و جهت دهی به اقدامات بر اساس برنامه ها پروتکلهای موجود مدیریت بحران دارد. این نرم افزار همچنین بطور پویا با سیستمهای اطلاعات جغرافیایی مرتبط می شود و قادر است کلیه اطلاعات را بر روی نقشه محل وقوع بحران به برنامه ریزان و مدیران و تصمیم گیران ارایه دهد.
نرم افزار در محیط وب کار کرده و به گونه ای طراحی شده است که کلیه کاربران و دست اندرکاران مدیریت بحران بتوانند به آسانی از آن استفاده نمایند و نصب و راه انداری آن نیز نسبتا ساده است.
مهمترین ابزارهای موجود در این نرم افزار عبارتند از:
• گزارش و رد گیری سوانح
• گزارش وضعیت لحظه به لحظه سانحه
• مرکز اطلاع رسانی و مخابرات
• مدیرت منابع و امکانات
• برنامه ریزی
• گزارش گیری در مورد زیرساختهای حیاتی
• مدیریت نیروی انسانی
• جمع آوری و توزیع اطلاعات حساس
• مدیریت بازسازی
برای اطلاعات بیشتر در مورد این نرم افزار به سایت زیر مراجعه نمایید:
http://www.eteam.com/index.html
.......................................................
نرم افزار سیستمهای مدیریت بحران - SAHANA
این نرم افزار از جمله نرم افزارهایی است که بطور رایگان در اختیار قرار دارد و همه نه تنها می توانند از آن استفاده کرده بلکه می توانند آن را توسعه داده و بهبود بخشند. این نرم افزار تحت وب طراحی شده است و هدف آن ارایه امکانات اطلاعاتی به مدیران بحران در سطوح و فعالیتهای مختلف است تا به کمک آن بتوان بخشی از مسایل مربوط به عدم هماهنگی هایی که در هنگام بحران وجود دارد را حل نمود.
مهمترین مواردی که در این نرم افزار سیستم اطلاعاتی می توان یافت مربوط به :
مدیریت مفقودین، مجروحین، آسیب دیدگان،
افراد داوطلب،
اسکانهای موقت،
کمکهای مردمی
و مانند آنها می شود.
این نرم افزار تا کنون در بحرانهای زیر مورد استفاده قرار گرفته است:
سونامی در سریلانکا در سال 2005
زلزله پاکستان در سال 2005
زمین لغزه سال 2006 در فلیپین
زلزله جاوا در اندونزی در سال 2006
باید اشاره شود که این نرم افزار در مراحل ابتدایی توسعه است و چون توسعه دهندگان آن را بخش خصئصی تشکیل نمی دهند از معروفیت چندانی برخوردار نیست. هدف از معرفی آن در اینجا به نوعی شناخت فعالیتهایی از نوع نوع و تا حدودی الگو گرفتن از آن در راستای سیستمهای مدیریت بحران در داخل ایران است. علاقمندان ممکن است بتوانند از این نرم افزار ایده هایی دریافت نمایند.
شما می توانید این نرم افزار را از سایت زیر دریافت نمایید:
http://www.sahana.lk/node/11
با تشكر از دكتر علي عسگري