دکتر سید سیامک هاشمی مشاور رئیس شورای استان در گفت و گو با خبرنگار آناج با اشاره به رابطه مستقیم خشک شدن دریاچه ارومیه و فعال شدن گسل آذربایجان می گوید: خشک شدن دریاچه ارومیه، علاوه بر پیدایش عوارض زیست محیطی، منجر به فعال شدن گسل آذربایجان و وقوع زلزله بزرگ در این منطقه می شود و در نهایت فاجعه انسانی رخ خواهد داد و پیدایش عوارض زیست محیطی با خشک شدن دریاچه به خطرناکی حرکات تکتونیکی گسل اذربایجان نمی باشد.
 
وی با بیان مستندات علمی در این خصوص تشریح می کند:استان آذربایجان شرقی روی یک صفحه قرار گرفته است و دوران زمین شناسی آذربایجان یک زمین شناسی جوان است،  هرچند آذربایجان روی یک صفحه قرار دارد لکن به وسیله ی گسل بزرگ تبریز، گسل ورزقان و گسل ارس به دو قسمت تقسیم شده است.

این کارشناس ادامه می دهد: اگر فرض کنیم بین نیروی ایستایی زمین و نیروهای موازی، توازن برقرار می شود، بسان یک ترازو در سمت راست گسل تبریز کوه هایی مثل کوه عون بن علی و کوه های میشو و در سمت راست صفحه ی آذربایجان دریاچه ارومیه قرار دارد و طبق فرضیه ی نزدیک به یقین علت وقوع زلزله، خروج انرژی های هسته ی زمین است که هنگام خروج، از قسمت های ضعیف زمین (گسل ها) به وقوع می پیوندد و  اگر چنانچه این انرژی از قسمتی از زمین خارج شود که ضعیف نباشد و توازن هم نداشته باشد، طبیعتا مصیبت ها و خسارت های جبران ناپذیری را به وجود خواهد آورد و با خشک شدن دریاچه ارومیه، نیروی آن نیز کاهش می یابد و با کاهش نیرو، توازن صفحه بهم می خورد و منجر به وقوع زلزله می شود.

هنگامی که در جلسه شورای استان در خصوص دریاچه ارومیه اظهاراتی اعلام و از سونامی نمک ابراز نگرانی کردند من به آن ها گفتم که قبل از سونامی نمک ما باید به فکر بارگزاری باشیم زیرا اگر نیروهای حرکتی کاهش یا افزایش یابد، روی صفحه حرکات تکتونیکی به وجود خواهد آمد که این حرکات نیز باعث ورود فشار از لایه ای به لایه ی دیگر می شود، لذا با کم شدن فشار دریاچه ارومیه، در بارگزاری در کیلومترهای دور مثل ورزقان تاثیر می گذارد.

وی ادامه می دهد: کاهش آب دریاچه به معنی کاهش نیروی دریاچه ارومیه است و هرچه نیروی آن کمتر شود بار آن نیز کاهش می یابد و با کاهش بار توازن صفحه از بین می رود و ما باید به همت مسئولان راهکاری کارساز برای پر کردن دریاچه پیدا کنیم.

کاهش نزولات جوی در کاهش آب دریاچه ارومیه بی تاثیر نبوده است

وی خاطرنشان می کند: نمی توان گفت که مدیریت غلط آبخیزداری و مسائل آبی، باعث بروز این بحران شده است چون در فرات ایران نزولات جوی کم است و درواقع نزولات جوی در کاهش آب دریاچه ارومیه تاثیرگذار است به طوری که اگر آب زرینه رود یا سیمینه رود را به تبریز نمی آوردیم، مردم تبریز از تشنگی می مردند. لکن آینده نگری برای نزولات جوی خارج از عهده ی آدمی است. بنابراین ضرورت دارد که طبق فرمایش مقام معظم رهبری با مدیریت جهادی و همت جمعی مسئولان، دریاچه ارومیه را احیا کنیم.
 
انتقال آب دریای خزر به دریاچه ارومیه، اساسی ترین راه حل ممکن

وی با بیان اینکه برخی می گویند که از آب ارس به دریاچه ارومیه نیز انتقال دهیم درحالی که این امکان وجود ندارد، اظهار می کند:  آب ارس به قدری نیست که کفاف این کار را بدهد و هم از آب ارس به عنوان آب مشروب می توان استفاده کرد نه برای دریاچه ارومیه.

وی تاکید می کند: ساده ترین و مقرون به صرفه ترین راهکار این است که با توجه به پیشروی دریاچه خزر و آسیب های ناشی از آن در مناطقی مثل گیلان، می توانیم با پمپاژ آب از دریاچه خزر در راستای کوه های کم ارتفاع تالش و نزدیکی اردبیل و رساندن این آب به بستر تلخه رود(آجی چای) آن را به دریاچه ارومیه هدایت کنیم ضمنا انتقال آب از طریق فوق موجب آبیاری دشت دوزدوزان و خواجه، اشتغالزایی و رونق کشاورزی و پرورش آبزیان نیز می شود و گفتنی است که  احتشام حاجی پور رییس شورای استان نیز در این مورد با من هم عقیده است.

وی در خصوص مدت زمان لازم برای انتقال آب خزر به دریاچه ارومیه می گوید: این بستگی به میزان تلاش و کار جهادی دارد؛ در دفاع مقدس رزمندگان گاه 60کیلومتر راه را در 24ساعت ایجاد می کردند چرا که کارشان جهادی بود.  و کار ما جهادی باشد در عرض یکسال این روند انتقال آب صورت می گیرد و اگر مدیریت جهادی در کار نباشد حتی در 50 سال هم نمی توانیم این آب را انتقال بدهیم.به هرحال هر پروژه ابتدا باید مورد محاسبات علمی و کارشناسی قرار بگیرد و سپس به صورت عملیاتی به اجرا درآید.
در مورد انتقال آب از خزر به دریاچه ارومیه پیشنهادات زیادی ارائه شده است و اکنون در حال انجام محاسبات و فکر بر روی پیشنهادات هستند تا اقتصادی ترین و مقرون به صرفه ترین راه را به کار گیرند. و بنده به عنوان یک متخصص آب نظرم این است که مقرون به صرفه ترین و عملیاتی ترین راهکار انتقال آب دریاچه خزر است که هم موانع حقوقی ندارد و هم مانع از وارد آمدن آسیب به زمین های شمالی می شود.
 
سونامی نمک بعد از زلزله بزرگ آذربایجان، یکی از عواقب خشک شدن دریاچه ارومیه است

وی در پاسخ به سوال خبرنگار آناج مبنی بر اینکه بارزترین مشکلی که با خشک شدن دریاچه ارومیه مردم را تهدید می کند چیست؟، می گوید: همان طور که توضیح دادم بارزترین مشکلی که در اثر خشک شدن دریاچه ارومیه مردم را تهدید می کند زلزله و پس از آن سونامی نمک است.

وی ابراز امیدواری می کند: امیدوارم  دولت تدبیر و امید با فرماندهی مقام معظم رهبری و با احقاق مدیریت جهادی بتواند جلوی این فاجعه های انسانی را بگیرد چرا که مردم آذربایجان شایسته ی حمایت هایی بیش از این از سوی مسئولین دولتی است.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه بیماری های ناشی از سونامی نمک کدام بیماری ها هستند، اظهار می کند: هرچند من در این زمینه تخصص ندارم ولی طبق شنیده هایم می توان از بیماری ها پوستی، تنفسی، سرطان و غیره نام برد که سونامی نمک می تواند آن ها را در پی داشته باشد.
 
وی در خاتمه خاطرنشان می کند: تبریز و استان آذربایجان شرقی به عنوان استانی که همیشه یار و و یاور انقلاب اسلامی و دست راست رهبر انقلاب است، شایسته ی حمایت هایی بیش از این است. ما می توانیم در برابر تحریم های دشمن مقاومت کنیم. ولایت فقیه از استان آذربایجان شرقی استمرار یافته است یعنی اگر چنانچه حکومت صفوی حمایت استان آذربایجان شرقی را جلب نمی کرد، هرگز حکومت عدل علی و شیعه که رو به فراموشی می رفت، پرچم ولایت و ولایت مداری در ایران اسلامی برپا نمی شد، مسئولان استانی ما ولایتمدار هستند و باید برخی مسائل و افکار را کنار گذشته و دست در دست هم با کمک مردم، با یک مدیریت جهادی، بحران دریاچه ارومیه را رفع کنیم.

منبع : آناج